Beschrijving
Houten masker van een hoofd
Een traditioneel Afrikaans masker is een voorwerp dat op of boven het hoofd van een danser wordt gedragen. Afrikaanse maskers zijn onderdeel van de cultuur en religie Er zijn vele etnische groepen die maskers gebruiken. De maskers spelen een belangrijke spirituele en functionele rol in het traditionele leven.
Hoewel de eerste Europeanen, die Afrika bezochten, de maskers veelal lelijk, een uiting van de duivel of afschrikwekkend vonden, is men later de maskers gaan waarderen om hun esthetiek en het vakmanschap waarmee ze vaak gemaakt zijn
Hoewel een enkele maal een masker voorkomt dat een portret is van een voorouder, houden de meeste Afrikaanse maskers verband met bovennatuurlijke wezens of geesten. Een masker vormt dan de lichamelijke omhulling van deze wezen. De masker kan dus de zetel zijn van:
- Geesten van voorouders of andere familieleden
- Figuren uit een mythische traditie, zoals goden, priesters, koningen, helden of jagers
- Natuurgeesten, symbool voor een rivier, de aarde, een boom, berg, de regen of onweer.
Houten stulpmasker gebruikt door het Sandevrouwengenootschap. Een van de zeldzame maskers gedragen door vrouwen. - Geesten die ziekten veroorzaken, of vruchtbaarheid brengen
- Geesten die bezetenheid kunnen veroorzaken
De vormgeving van het masker staat voor een buitenstaander niet in verband met de betekenis.
Maskers worden gebruikt bij allerlei feesten, dansen en rituele ceremonies. Het kan dan zowel gaan om sociale als om religieuze gebeurtenissen. Maskers worden vooral gebruikt bij iedere overgang naar een andere fase in het menselijk leven, bijvoorbeeld bij geboorte, bij initiatie naar de volwassenheid, bij een huwelijk of bij de overgang naar een andere status in de gemeenschap zoals bij de initiatie in een genootschap, en natuurlijk bij overlijden en begrafenis. Maar de maskers worden ook gebruikt bij belangrijke voorbereidingen, zoals voorbereiding van de jacht of oorlog met een andere stam. Succes in de jacht, in de oorlog, of na een gewone marktdag, kunnen ook gevierd worden met een maskerdans. Ten slotte worden maskers gebruikt bij magische rituelen, hekserij, bij het verdrijven van geesten, bij reinigingsrituelen of bij de terechtstelling van misdadigers.
Maskers hebben – naast de bovennatuurlijke toepassingen – ook diverse praktische toepassingen. Zo zorgen ze ervoor dat men zich houdt aan allerlei sociale, hygiënische regels. Maskers spelen een rol bij de opleiding van jonge mensen, zitten processen voor en spreken recht. Bij het rechtspreken heeft een masker het voordeel dat de rechter die het masker draagt anoniem is. Daardoor zal het oordeel worden geaccepteerd zonder persoonlijke vijandschap.
Ten slotte worden maskers ook gebruikt voor entertainment. Dit soort feestelijkheden hebben ook altijd een educatief doel. Terwijl sommige maskers zingen, dansen of grappen maken, vertellen andere maskers verhalen of er mythische helden of dragen zij epische gedichten voor. Ook de maskers die voor amusement gebruikt worden, ziet men echter als manifestatie vanuit de geestenwereld.
Afmetingen:
Lengte: +/- 38 cm
Breedte: +/- 20 cm
Diepte: +/- 22 cm
Beoordelingen
Er zijn nog geen beoordelingen.